Home » » संरक्षणको पर्खाइमा चिलिमेको तातोपानी

संरक्षणको पर्खाइमा चिलिमेको तातोपानी

रसुवा खबर वर्ष १, अंक ७, २०६७ मंसिर ११ गते शनिवार
सन् २००३ मा हामीहरू बेनीको तातोपानी पुगेका थियौं । त्यस ठाउँले पर्यटकीय महत्व त कायम गरेको छ । त्यसैमाथि लमजुङ हुँदै मनाङ र मुस्ताङका ती धेरै दिनको थकाई, दुःख आदि मेटाउन नेपाली तथा विदेशी पर्यटकहरू तातोपानीमा नुहाउन जाँदा रहेछन् । गत साल जिल्ला घरेलु विकास समितीले हाम्रो जिल्लाको तातोपानीमा पनि अल्लोको धागो कात्ने तालिम राखेको रहेछ । सो कार्यक्रम अर्न्तर्गत नै मलाई पनि तातोपानीसम्म पुग्ने मौका मिल्यो ।


केही वर्षअघि म पुगेको बेनीको तातोपानी भन्दा आफ्नै जिल्लाको तातोपानी विभिन्न दृष्टिकोणले ज्यादै महत्वपर्ूण्ा रहेछ । तातोपानीमा नुहाएपछि क्षणिक आनन्द मात्र नभई रोगव्याधी नियन्त्रण हुने कुरामा बढी विश्वास गरिन्छ । त्यस्तै धेरै विश्वासका साथ तातोपानीमा वर्षोनी देश वा विदेशबाट धेरै मान्छे नुहाउन आउँछन् । भौगोलिक रूपमा बेनीको भन्दा फरक मनोरमतामा हाम्रो तातोपानी छ । विकासको हिशावले पनि बेनीमा भन्दा चौगुणा बढी पर्ूवाधार छ । पानीको मात्रा पनि त्यहाँ भन्दा हाम्रोमा ठूलो छ । बेनीमा तातोपानीमा डुब्नको लागि एउटा मात्र पोखरी थियो तर हाम्रोमा ४ वटा पोखरीहरू छन् ।

तर फरक कुरा व्यवस्थापन बेनीमा बढी छ, असाध्यै सफा छ । पोखरीमा पस्नुभन्दा पहिला साबुन लगाएर राम्रोसँग पोखरी बाहिरको धारामा नुहाएपछि मात्र पोखरी प्रबेश गर्न दिईन्छ । पानी निर्मल तथा स्वच्छ छ, कतै न कपाल देखिन्छ, न त अन्य फोहोर । पर्ूवाधार बढी भएको हाम्रो चिलिमेमा हामीले त्यसको ठीक उल्टो पायौं । व्यवस्थापन गरिएको छैन, पोखरीभन्दा बाहिरको वातावरण त त्यत्तिकै फोहोर छ, तर पोखरीभित्र पस्नु पूर्व नुहाउनको लागि बाहिरपट्टि धारा बनाइएको भएपनि त्यसको प्रयोग गरिएको छैन । चारवटा पोखरी मध्ये दुईवटा मात्र प्रयोगमा थिए । एउटा पोखरी जेनतेन राम्रै देखिन्थ्यो । तर साँझपख स्थानीय वासिन्दाले राम्रो भनिएको पोखरीभित्र पनि साबुनले नुहाएर फोहोर बनाएको पनि हाम्रा नजरमा पर्यो ।

पोखरी थुन्न र खोल्नको लागि पनि राम्रो व्यवस्था गरिएको रहेछ तर पानी बन्द गर्ने र खोल्ने गेटहरू भाँचिएका थिए । कपडाको झुम्रोद्दारा पानी बन्द गरिएको थियो । हामीले कुरा गर्यौ गरिवी निवारणका लागि ग्रामीण पर्यटन कार्यक्रम -टिआरपीएपी) ले यत्तिको पूर्वाधार बनाइदियो तर यसको दीगो संरक्षण कहाँबाट र कसले गर्ने - तातोपानीमा सेवा लिनेका लागि वा डुब्नेका लागि शुल्क लिएको हामीले थाहा पाएनौं । तर त्यही पाटीमा बस्नेहरूले भने पैसा लिएर पनि व्यवस्थापन नभएकोमा गुनासो गर्दै थिए । तातोपानी कुण्डको वातावरण हेर्दा पूर्वाधार भएको तर संरक्षण र व्यवस्थापन नभएको झल्किन्छ । कसका नजर त्यहाँ ठोक्किएमा समस्या समाधान हुने हो वा कसले ध्यान दिएमा तातोपानीको संरक्षण र व्यवस्थापन हुन्छ तथा तातोपानीले पर्यटकीय विकासमा सहयोग पुर्याउँछ, त्यसको पहिचान हुनु नितान्त आवश्यक छ । उचित व्यवस्थापन र संरक्षणलाई तातोपानीले कुरिरहेको छ ।

हामी वास्तवमै परजिवी भएका छौं । र्सार्वजनिक सम्पत्ति संरक्षणको त के कुरा आफ्नै घर वरपरका वातावरण संरक्षणमा हाम्रो मन जाँदैन, ध्यान जाँदैन । अरुले उपलब्ध गराएका पूर्वाधारधारलाई संरक्षण गर्न सक्दैनौं । तातोपानीमा संरक्षण समिति भए नभएको पत्तो छैन । तातोपानीका मूलबाट होटल होटलमा पाइपद्दारा पानी लगिएका छन् । तर पोखरीको सफाई, संरक्षण र व्यवस्थापनमा कसैको पनि ध्यान नगएको पाईन्छ । त्यहाँको प्राकृतिक सम्पदा वा उपलब्ध सम्पत्तिको उपभोग त त्यहाँको जनताले गर्न पाउनु नै पर्छ तर त्यसको उचित व्यवस्थापन र संरक्षणका लागि पनि उत्तिकै ध्यान जानु जरुरी छ ।

विश्वको ठाउँ ठाउँबाट तातोपानीमा पर्यटक आउँछन् । जिल्लाको अरु पर्यटकीय क्षेत्रको तुलनामा तातोपानीमा पर्यटकहरू लामो समयसम्म रहन्छन् । आजभोली तातोपानी नुहाएर स्वस्थ रहनका लागि धेरै पर्यटक ओइरिन्छन् । पर्यटन वर्ष२०११ आउदै गर्दा नुवाकोट वा अरु जिल्लामा तातोपानी भएको भए र यत्तिका पर्यटक भित्रने ठाउँ भए पर्यटन वर्षलक्षित कार्यक्रम सञ्चालन भइसक्थे । हाम्रो रसुवामा यो प्रकृयाको थालनी कहिले र कसले गर्ने हो - यो प्रश्न प्रश्नमा मात्र सिमित नरही यसको उत्तर आउने वातावरण बन्नर्ुपर्छ । रसुवाका सिर्जनशील युवा, उद्योगी, पर्यटन व्यवसायी, होटल व्यवसायी सबै मिलेर उद्योग वाणिज्य संघ र रसुवालीको विकासको थलो जिल्ला विकास समिती रसुवालाई घच्घच्याइ रहनु पर्छ ।

यसरी विकासका सम्भावना रहेका स्थान वा सम्पदाहरू रसुवामा धेरै छन् । सम्भावना रहेका सम्पदाहरूको उचित व्यवस्थापन र संरक्षण वा लक्षित कार्यक्रम सञ्चालन गर्न सकियो भने आन्तरिक तथा बाहृय पर्यटकहरू भित्र्याउन सकिन्छ । हामीले सोचिराखेको र सम्भावना छ भनीराखेको पर्यटन व्यवसायको विकास गर्नका लागि धार्मिक, पर्यटकीय तथा स्वास्थ्यको दृष्टिकोणले महत्व बोकेको तातोपानी कुण्डजस्तो सम्पदाको विकास, प्रचारप्रसार र उचित व्यवस्थापनमा हामी सबैको ध्यान जानु अपरिहार्य विषयवस्तु हो ।

0 सुझाव लेख्नुहोस्:

Post a Comment

Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow Spinning arrow

Followers

साताको चर्चित

Rasuwa Profile

महिनाको चर्चित

Total Visitor

Prem Prasad Paudel, Rasuwa. Powered by Blogger.
Blogger Template by Basnetg.com